Waarom en waar dilateren?

12-07-2021

Iedereen die weleens wanden heeft ontworpen of gemaakt kent ze wel, dilataties. Maar waarom passen wij dilataties toe? En op welke plekken? Zie hieronder een korte uitleg. 

Voor veel materialen geldt dat ze niet onbeperkt lang gemaakt kunnen worden. Kalkzandsteen is hierop geen uitzondering. Om scheurvorming te voorkomen, door een te lange lengte, dilateren wij de wanden.

Wanden zonder openingen, bijvoorbeeld bouwmuren, kunnen gedilateerd worden op basis van de volgende tabel:

Het is goed om te weten dat het voor de dilatatieafstand uitmaakt of er nog wanden aan de uiteinden zijn gekoppeld en in welke dikte. Klik hier voor een uitgebreidere uitleg over de verschillende belemmeringen. De tabel geldt voor wanden op een niet-doorbuigende ondergrond, bijvoorbeeld boven een funderingsbalk of een ligger.

Komen er sparingen in de wanden dan zal hier bijna altijd een dilatatie komen. Afhankelijk van de afmetingen van de sparing, vooral de breedte, kunnen er ook twee dilataties nodig zijn. De reden om te dilateren bij een sparing ligt in het verschil in spanning bij de overgang van een hoog wanddeel naar een deel met een beperkte hoogte, bijvoorbeeld de overgang naar een borstwering of een lateiconstructie.

Andere redenen om te dilateren zijn gebouw- of vloerdilataties.

Ondergrond

Bij het bepalen van de dilataties onderscheiden wij twee soorten ondergronden: doorbuigend en niet-doorbuigend. Dit onderscheid is belangrijk omdat het bepaalt welk type dilatatie toegepast gaat worden. Een “koude” dilatatie bij een niet-doorbuigende ondergrond en een gevulde dilatatie bij een doorbuigende ondergrond. Wanden staan op een doorbuigende ondergrond als ze niet boven een ondersteuning geplaatst worden. Een op zand gestorte betonvloer geldt als een niet-doorbuigende ondergrond.

De uitvoering van de dilataties is afhankelijk van het type, hieronder een korte beschrijving van de soorten dilataties.

Koude dilatatie 

Blokken kunnen “koud” tegen elkaar geplaatst worden. Er komt dan geen lijm in de verticale voeg. De afwerking is eenvoudig, voor het aanbrengen van de filmlaag plaatst u een wapeningsgaas over de dilatatie. Hiermee wordt de kans op aftekening van de dilatatie beperkt.

Gevulde dilatatie

Een gevulde dilatatie is iets uitgebreider om te maken en af te werken. Bij dit type zet u de blokken minimaal 10 mm uit elkaar. De grotere voegbreedte is nodig om vervormingen vanuit de constructie beter op te nemen, vooral doorbuiging van de vloeren.

Voor de afwerking vult u de voeg met een flexibel blijvend schuim of in geval van een brandwerende eis met steenwol. Om de afwerking goed aan te kunnen brengen kunt u gebruikmaken van stucstop-profielen, hiermee dekt u het schuim of steenwol af en houdt u een kleine kitnaad over. Er zijn profielen in de markt waarbij geen kit nodig is en het profiel doorloopt. Houd er rekening mee dat een gevulde dilatatie altijd zichtbaar zal zijn in de afwerking. Door een overschilderbaar profiel of kit toe te passen kunt u dit beperken.

Neem contact op
In projecten die door ons uitgewerkt worden met wanduitslagen staan de benodigde dilataties in de wanduitslagen aangegeven. Wordt het project uitgevoerd met stenen of blokken? Dan kunnen wij hier een dilatatieadvies voor maken. De aannemer kan dit aanvragen bij de afdeling Techniek & Advies via bouwtechniek@calduran.nl. Telefonisch kan ook, het telefoonnummer is 0341 – 464 004.

Meer informatie over dilataties en aansluitingen vindt u in het adviesblad op onze website.

Bron: Door Martijn van Ophoven, Bouwtechnisch adviseur Calduran.