Hoe duurzaam maar ook betaalbaar bouwen?

Open staan voor innovaties binnen de bouwwereld en ook daadwerkelijk pilots draaien om te kijken of een innovatie succesvol kan worden. Je moet het maar durven als aannemer. Heilijgers uit Amersfoort is een ondernemend en vernieuwend vastgoedbedrijf. Op de vraag van ons of Heilijgers ook een pilot met Caldubo elementen wilde doen? Droeg Gerard van de Bruinhorst, inkoopmanager bij Heilijgers al gauw een project aan. In het Utrechtse Leusden bestaat het casco van 11 woningen uit Caldubo elementen van Calduran.

Herman Broekhuizen, commercieel directeur bij Heilijgers vertelt: “Wij zijn nieuwsgierig en staan open voor nieuwe dingen. We innoveren niet om te innoveren, maar om stappen te zetten.” Met haar ruim 130-jarig bestaan heeft Heilijgers al meerdere ontwikkelingen meegemaakt. De manier van werken is volgens Broekhuizen de afgelopen jaren meebewogen aan  de ontwikkelingen in de markt en op het gebied van wet- en regelgeving. Heilijgers profileert zich als ontwikkel – en als bouwbedrijf binnen de bouwwereld. “Dit project in Leusden is ook een eigen ontwikkeling.”

Heilijgers is altijd op zoek naar de toegevoegde waarde die zij kunnen bieden bij projecten. “We hebben een soort van automatiek model. De opdrachtgever kan aangeven waar hij/zij behoefte aan heeft en wij kunnen verschillende facetten binnen het ontwikkel- en bouwproces bedienen.”

Heilijgers en duurzaam bouwen
Duurzaam in combinatie met betaalbaar bouwen vindt Heilijgers belangrijk. Broekhuizen: “Als er voor een project eisen worden gesteld als: het moet circulair, duurzaam, energiezuinig en klimaat adaptief zijn en daarnaast is het belangrijk dat het een inclusieve wijk wordt waarbij 30% sociale huurwoningen zijn en 30% middelduur, dan staat de betaalbaarheid onder druk. De vraag is dan: hoe ga je dat oplossen? Dat zijn wij aan het onderzoeken. We kijken hoe we de wet- en regelgeving van nu kunnen toepassen, zonder een woning veel duurder te maken. Dat is een mooie uitdaging”.

Met haar partners kijkt Heilijgers hoe een gebouw minder milieubelastend is. “Met een balanced Scorekaart stellen we onszelf ieder jaar aangescherpte doelstellingen. Lukken bepaalde dingen niet? Dan kijken we hoe dat komt en waar we nog kunnen verbeteren. Op die manier krijgen we verandering op gang. Één van de doelstellingen van dit jaar is om met de top 10 leveranciers te kijken naar innovaties op het gebied van circulariteit. “De Caldubo blokken van Calduran kwamen voor ons op een presenteerblaadje binnengewandeld”.

Circulaire producten

Caldubo elementen bestaan voor een deel uit secundaire grondstoffen. Wat is daar dan anders aan als gewone kalkzandsteen? Ben Kruseman, development manager bij Calduran licht toe: “Van het zand dat wij uit het Veluwemeer of Blauwe Meer halen, maken wij nieuwe kalkzandsteen. Dat kalkzandsteenproduct is circulair, alleen nog aan het begin van zijn levensfase. Op een moment dat het kalkzandsteenproduct in een gebouw wordt verwerkt, gaat het 75 of 100 jaar mee. Wordt het gesloopt, dan komt het terug bij Calduran en vervolgens kan het weer ingezet worden als grondstof voor de volgende levenscyclus. En dat kan blijvend gebeuren. Dus alles wat we leveren is circulair. Alleen een gedeelte van het assortiment is gemaakt van materiaal dat al de eerste levenscyclus gehad heeft. Deze producten bevatten een deel secundaire grondstof. Dat noemen wij Caldubo. Kalkzandsteen kan zo constant in de eigen cyclus hergebruikt worden.”

Naast circulaire kalkzandsteen worden in het project ook PlanetProof Kozijnen toegepast. Deze kozijnen zijn gemaakt vaan duurzaam geproduceerd FSC-hout en zijn onderhoudsarm voor de bewoners. Ze hoeven maar één keer in de vijftien jaar geschilderd te worden.

Gescheiden slopen

Op dit moment zijn verschillende marktpartijen als leveranciers, aannemers en opdrachtgevers, maar ook gemeenten nog zoekende naar hun rol op het gebied van circulair bouwen. De ambitie staat er: in 2030 bouwen we met elkaar al voor de helft circulair. Nu is het met elkaar kijken hoe we dit doel behalen.

Sander Holm, Adviseur Duurzaamheid van de gemeente Amersfoort: “De gemeente ondersteunt  het convenant duurzame woningbouw. In juni dit jaar wordt dit ondertekend door acht waterschappen, drie provincies en verschillende marktpartijen. Voor de circulaire economie wordt dit convenant ‘het nieuwe normaal’. Het convenant bestaat uit de niveaus: brons, zilver en goud.”

Broekhuizen: “In zo’n convenant komen de materialen ook terug. Welke materialen gebruik je als je kijkt naar circulariteit en duurzaamheid? Je kunt twee dingen doen: 1. We doen het zoals we het altijd deden, met een beetje extra of 2. we gaan voor goud, dat gaat nog veel verder. Op het gebied van circulair bouwen kom je dan direct terecht bij bouwmaterialen en hoe die zijn verwerkt.” Broekhuizen gelooft niet in het feit dat materialen van een gesloopt gebouw precies allemaal weer worden teruggebracht in een nieuw gebouw. Geoogste materialen worden bij toeleveranciers  verwerkt tot nieuwe producten die voldoen aan de huidige eisen.”

“Je ziet nu dat er beweging komt in de markt. De noodzaak om afvalstromen apart te houden wordt steeds groter. Gescheiden afval worden straks belangrijke grondstofstromen. Als Calduran werken we samen met Cementbouw Recycling BV. Cementbouw Recycling is bezig met een landelijk netwerk met regionale depots waar grondstoffen beschikbaar komen. Met het netwerk willen ze grondstofstromen op een bepaalde manier organiseren, zodat je niet al te veel heen en weer hoeft te slepen. Dat is natuurlijk een belangrijke voorwaarde om de CO2-foodprint zo laag mogelijk te houden”, aldus Kruseman.

Blik op de toekomst
Zowel de ontwikkelingen binnen de bouwwereld als het verder ontwikkelen van Caldubo zal de komende jaren nog doorgaan.

Holm: “Is Calduran ook al bezig met een bepaalde automatisering/standaardisering en conceptueel aanbod?” Edwin van den Born, accountmanager bij Calduran reageert: “Sterker nog. We hebben bij Calduran straks twee productstromen. 1. De normale kalkzandsteenelementen en 2. de Caldubo elementen.” Het element dat wordt toegepast bij dit project wordt al in beide productstromen gemaakt op de productielocatie Hoogersmilde.

Kruseman: “Technisch gezien, hebben wij in het verleden laten zien dat het zand volledig vervangen kan worden door puin. Dus die kennis hebben we al.” Het is nu vooral de uitdaging of er voldoende secundaire grondstoffen vrijkomen.

Het kalkzandsteencasco in Leusden is inmiddels gerealiseerd. Er staan inmiddels alweer nieuwe pilotprojecten met Caldubo elementen op de planning. Houd onze kanalen goed in de gaten.