Flexibel en snel bouwen met kalkzandsteen: ontwikkelen én bouwen vanuit bouwteam biedt voordelen

Wie regelmatig op de A28 en de A50 langs Hattem rijdt heeft het bouwproces van het nieuwe kantoorpand van NTP Infra vanaf de snelweg kunnen volgen. Bedrijvenpark H2O is een ideale locatie voor lokaal en regionaal georiënteerde bedrijven (bron: H2O bedrijvenpark, 2017). Het kantoorgebouw van NTP Infra is energieneutraal en in bouwteam verband gebouwd. Korte lijnen, snel besluiten nemen en duidelijke afspraken maken staan bij de bouw centraal.

“In eerste instantie waren we van plan om ons huidige kantoor te verbouwen. Maar toen er in 2020 een gebied tegenover ons vrij kwam voor nieuwbouw, hebben we toch besloten om een geheel nieuw pand te bouwen. In oktober 2020 hebben we drie partijen, waaronder Nikkels bouwbedrijf uit Twello, bij elkaar getrokken om de tekeningen en het bouwplan te maken. Het bouwplan is voor de kerst van 2020 ingediend en in februari/maart 2021 zijn we begonnen met de bouw”, vertelt Rob Alberti, directeur en mede-eigenaar van NTP Infra.

Bron: Nikkels bouwbedrijf

Materiaalkeuze

De wens van NTP Infra was duidelijk: een steenachtig gebouw. Sebas Strijbos, architect bij Palazzo: “De gedachte is altijd geweest om een steenachtig gebouw te maken. Metselwerk geeft een solide en tegelijkertijd vriendelijke en tijdloze uitstraling en sluit daarmee goed aan op het werk van NTP. Om het metselwerk te verbijzonderen hebben wij een langformaat steen gekozen. Door deze stootvoegloos te verwerken ontstaat er in de gevels met veelal verticaal gerichte openingen een duidelijke horizontale geleding als prettig contrast.” Energieneutraal bouwen heeft invloed gehad op het ontwerp. “Neem bijvoorbeeld de zonwering; door de diepe neggen die we voor ogen hadden kon deze verdekt worden opgenomen in het metselwerk. De noordgevel heeft dezelfde diepte, maar hier is de zonwering vervangen door een zetwerk zodat er alzijdig een eenduidig gevelbeeld ontstaat.”  Bij energieneutraal bouwen is het ontwerp van de installatietechniek extreem belangrijk en van invloed op het ontwerp.” Tegenwoordig is de vraag niet meer: hoe houden we een gebouw warm? Maar: hoe houden we een gebouw in de zomer koel? “Kalkzandsteen biedt daarbij een voordeel met haar accumulerend vermogen”.

Door de ervaring van het bouwen met kalkzandsteen bij een eerder vergelijkbaar project was de keuze voor kalkzandsteen snel gemaakt. Peter Bourgonje, projectleider bij WSP: “Vanuit dat project hebben we meegemaakt dat deze bouwsystematiek goede stabiliteit geeft. Daarnaast is Nikkels bekend met deze bouwmethode.” Een aantal constructieve zaken verdienen extra aandacht, zo noemt Roman Tillmanns, constructeur bij WSP: “De stabiliteit van het kantoorgebouw wordt ontleend aan schijfwerking van de vloeren in samenwerking met de kalkzandsteen penanten in de gevels en de wanden rondom het (nood-)trappenhuis. De sparingen bij het trappenhuis en de relatief weinig dragende binnenwanden zijn van invloed geweest op de stabiliteit van het gebouw. We hebben sommige wanden wat langer moeten maken om voldoende capaciteit voor de stabiliteit te krijgen. Het was een goede zet om Lesscher Installatietechniek als de installatie-ontwerpende partij ook direct mee te nemen zodat we deze sparingen vroeg in het proces mee konden nemen in de constructieve berekening. Dit scheelt aanpassingen in een later stadium.”

Het kantoor is op een flexibele manier ingedeeld. NTP kan ervoor kiezen om de kantoorindeling anders in te richten. “Door de dragende binnenspouwbladen te combineren met een staalconstructie in het midden van het gebouw ontstond een grote vrij indeelbare ruimte.”, aldus Bourgonje.

Een kalkzandstenen binnenblad is in relatie tot constructie en kosten voor Sebas Strijbos bijna logisch wanneer gekozen wordt voor metselwerk als buitengevel en prefab betonvloeren. Henk Otter projectleider bij NTP Infra: “Ik zou het meer mensen aanbevelen om met kalkzandsteen te bouwen. Het is een praktisch product en de bouwsnelheid plùs de dunne afwerking is top.”

Voor dit kantoorpand is bewust gekozen voor een milieutechnische berekening o.b.v. GPR Gebouw. “We hebben onze duurzaamheidsdoelstellingen daarin meegenomen”, Alberti. GPR bestaat uit vijf onderdelen: energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Ramon IJzebrink, projectleider bij Duvast vertelt: “GPR thema’s houden verband met elkaar. Een betere score op energie heeft vaak als consequentie dat je meer materiaal nodig hebt en dit leidt tot een lagere milieuscore. Ten tweede bevat GPR een waardering van losmaakbaarheid, om te kijken of materialen naast een lage milieubelasting ook eenvoudig her te gebruiken zijn in een ander project. Daarnaast dient GPR als handige checklist waarmee je makkelijk kunt zien of je gebouw duurzaam is in een breed perspectief. GPR maakt overzichtelijk. Bij de bouw van dit kantoorpand hebben we een aantal materiaalkeuzes moeten aanpassen om de GPR-norm te halen.” Het advies van Ramon aan andere aannemers luidt: “Begin zo vroeg mogelijk in het proces. Met GPR kijk je ook naar: hoeveel ruimte is er op de locatie voor groenvoorziening? Dit is handig om zo vroeg mogelijk in het bouwproces te weten. Dat kan ook van invloed zijn op het onderzoek naar eventuele subsidie mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld de MIA VAMIL regeling.”

Ook voor de installatiekeuzes en het installatiemateriaal heeft de GPR-formule invloed gehad. Robbin Oude Egberink, werkvoorbereider bij Lesscher installatietechniek vertelt: “Het toepassen van de GPR-formule was een wens van de opdrachtgever. Ook wij hebben gekeken wat we daarin konden betekenen. Samen met Duvast kwamen we bijvoorbeeld tot het besluit om een warmtepomp in high efficiency uitvoering te gebruiken.”

Bron: Nikkels bouwbedrijf

Korte lijnen

Een goed gebouwd gebouw valt of staat natuurlijk met een goede samenwerking. Nikkels bouwbedrijf heeft goede ervaringen met het samenwerken in bouwteam verband. Sander Eikelboom, werkvoorbereider bij Nikkels licht toe: “Op het moment dat de projectaanvraag bij ons terecht kwam, moesten we in snel tempo aan de slag. Door twee wekelijks bij elkaar te komen als bouwteam konden we duidelijke afspraken met elkaar maken. Alles is daardoor goed en snel verlopen.”

Rutger Molenaar, uitvoerder bij Nikkels: “De uitdaging voor dit project zat vooral in de planning. Een goede voorbereiding en een goed bouwteam, waarin alle neuzen dezelfde kant opstaan hebben ervoor gezorgd dat we het project op tijd kunnen afronden. Bouwen is communiceren. Op sommige plekken heb ik het bouwproces zelfs nog wat weten te versnellen. Mijn doel was voor de bouwvak het dak waterdicht en de cementvloer klaar, zodat we na de bouwvak direct met de afbouw konden starten. Dit is gelukt. Ik ben trots op wat we hier binnen korte tijd hebben neergezet met z’n allen.”

Strijbos: “Het is voor ons als architect een voordeel dat we al zo vroeg met het bouwbedrijf aan tafel zitten. Je kent het protocol en de eisen van de bouwer en daar kun je direct op meegaan. We stellen ons dienstbaar op en vinden het belangrijk om samen op te trekken. Ik ben ervan overtuigd dat dit de opdrachtgever aan het einde van het proces meer oplevert dan bij een traditionele aanbesteding. Ook wordt het risico op faalkosten tot een minimum beperkt. In zo’n samenwerkingsproces weet iedereen veel beter waar hij aan toe is. Als je staat en gaat voor kwaliteit werkt deze manier van samenwerking doorgaans veel beter.”

Ook de Installateur wil daar graag wat aan toevoegen. Ook zij hebben er baat bij om zo vroeg mogelijk in het proces betrokken te worden. Iedereen in de bouwkolom is immers belangrijk. Oude Egberink, vertelt: “Doordat wij vroeg in het bouwproces betrokken worden, kunnen we vooraf al op technisch oogpunt meedenken. Daarin zoeken we een balans met de architect. Wat heb je aan ruimte en welke installatieonderdelen moeten daar in? Zolang het gehele bouwplan nog niet volledig vastligt kun je kwaliteit met elkaar waarborgen. Je kunt vroeg engineeren.” Zijn collega Richard Lindeman, projectmanager voegt hieraan toe: “Arbo technisch biedt het ook een dienst. Doordat je vooraf alle technische onderdelen goed uitdenkt, zoals waar moeten sparingen meegenomen worden, heb je veel minder faalkosten en hoeft er achteraf niet meer geboord of gezaagd te worden. Als de sfeer in het bouwteam goed is, dan is de kwaliteit ook goed.”

“Wij kennen Nikkels al wat langer. Het fijne aan een bouwbedrijf zoals Nikkels is dat ze weten waar ze mee bezig zijn. De procedures staan goed. Duurzaam hout wordt geborgd. Alles verloopt duidelijk en gestructureerd, aldus IJzebrink. Daar sluit Alberti zich bij aan: “Nikkels heeft dit project goed georganiseerd. De uitvoerder is enthousiast over de bouw en dat zie je terug.”
Otter: “De harmonie die is ontstaan is meer dan optimaal. Dat merk je aan alle kanten. Het is fantastisch om te zien hoe de uitvoerders met elkaar samen hebben gewerkt aan dit project.”

Bron: Nikkels bouwbedrijf

 

Efficiëntie van BIM

BIM gaat over samenwerking. “Mede daardoor heeft Roman de afstemming van de sparingen vroegtijdig kunnen doen. Als WSP hebben wij basisbeginselen waar wij mee werken. Nikkels heeft via BIM het proces op de voet kunnen volgen”, Bourgonje.

Molenaar: “Als uitvoerder gebruik ik BIM om details beter uit te leggen aan de bouwende partijen. Bij dit project was het bijvoorbeeld de vraag waar de latei-oplegging geplaatst moest worden. Door middel van het BIM-model kon ik dat de lijmers makkelijk uitleggen.”

Strijbos: “Het mooie van BIM is dat je redelijk eenvoudig aanpassingen kunt doen en alternatieven kan onderzoeken. Als je bijvoorbeeld een slim gemodelleerd kozijn aanpast in BIM, dan wordt de rest van het model ook aangepast.” BIM kan voor het proces en de kwaliteit van het bouwen veel voordeel opleveren. “Met BIM kun je zien wat wel en niet past, neem bijvoorbeeld sparingen in leidingschachten. Dat is zonder BIM moeilijk inschatten. Als de model clashes goed worden uitgevoerd, dan wordt BIMMEN gewoon leuk en kom je tot de conclusie dat de bouw eigenlijk niet meer zonder kan. Het is mooi om te zien dat Lesscher, de installateur, ook met BIM werkt.”

Ook Nikkels maakt stappen in BIM. Eikelboom: “Als bedrijf zien we dat BIM ons veel oplevert in de kwaliteit van het bouwproces.” Molenaar: “Eigenlijk zouden we het 3D-model in BIM al zo vroeg mogelijk in het proces aan de opdrachtgever moeten laten zien. Je ziet vaak dat opdrachtgevers in vergelijking met ons als bouwkundigen visueel zijn ingesteld. Daarmee bedoel ik dat zij pas tijdens de bouw dingen constateren, waardoor je nog zaken in een later stadium aan moet passen. Dit zou voorkomen kunnen worden door ze vooraf een BIM-model te laten zien, zodat ze precies weten hoe bijvoorbeeld een toiletruimte, kantoorruimte of huiskamer eruit komt te zien.

Inmiddels is het opgeleverde kantoorpand vanaf de A28 en A50 te bewonderen. Waar het bouwteam nog vaak met trots langs kan rijden. Hopelijk ervaren de medewerkers van NTP Infra net zoveel werkplezier in hun nieuwe kantoorpand.

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:

NTP Infra
Rob Alberti – directeur en mede-eigenaar
Henk Otter – projectleider

Nikkels bouwbedrijf bv
Sander Eikelboom – werkvoorbereider
Rutger Molenaar – uitvoerder

Architectenbureau Palazzo
Sebas Strijbos – architect

WSP
Roman Tillmanns – constructeur
Peter Bourgonje – projectleider

Adviesbureau Duvast
Ramon IJzebrink – projectleider 

Lesscher installatietechniek
Robbin Oude Egberink- werkvoorbereider
Richard Lindeman – projectmanager