Draagconstructie voor woontoren Emmen

In het Drentse Middenhaag te Emmen heeft aannemer Brands Bouw B.V. in opdracht van woningcorporatie Lefier inmiddels de derde woontoren ‘De Troubadour” opgeleverd. De mooie, indrukwekkende woontoren bestaat uit 60 sociale huurappartementen en staat in de woonwijk Emmerhout. Het complex bestaat uit 11 bouwlagen. De onderste bouwlaag bestaat uit de entree en de bergingen. Daarbovenop komen 40 appartementen met 3 kamers en 20 appartementen met 2 kamers. Voor de realisatie van dit project is gekozen voor een kalkzandsteen draagconstructie.

Het project was in eerste instantie bedacht met een draagconstructie van in het werk gestort beton. Omdat het project hierdoor te duur uitviel, is de vraag “is dit project deels mogelijk in kalkzandsteen?” bij ons neergelegd. Er mochten echter geen grote wijzigingen worden doorgevoerd in de plattegrond. Onze constructeur Edwin van Alstede van de afdeling Techniek & Advies heeft in overleg met de hoofdconstructeur Goudstikker de Vries, de aannemer en op basis van de Eurocode’s een kalkzandsteen hoofddraagconstructie ontworpen waarbij de aanpassingen minimaal zijn.

Hoogbouwelementen
De woningscheidende wanden en de wanden langs de verkeersruimten zijn omgezet van 250 mm beton naar 250 mm Calduran Hoogbouwelementen CS36. De gevels van 250 mm en 200 mm zijn ook van Hoogbouwelementen gemaakt. Vanwege de hogere penantbelastingen zijn deze van druksterktekwaliteit CS36 en CS44. De wanddikte van 200 mm naar 214 mm is de enige aanpassing, omdat dit een standaarddikte is van kalkzandsteen.

Het voordeel van Hoogbouwelementen is dat ze met een hoge massa dezelfde dikte hebben als een betonwand en ook voldoen aan de eisen voor geluidsisolatie tussen woningen. De hoge druksterkte van 44 N/mm² wordt vooral benut in de penanten.                                   

Wanden op de 3^e verdiepingsvloer      

Kalkzandsteen in combinatie met beton
De vloeren zijn uitgevoerd als 28 cm dikke breedplaatvloeren. De hoofdstabiliteit van het gebouw wordt gerealiseerd door de dragende wanden van 250 mm dikke Hoogbouwelementen CS36 (zie in de afbeelding de rode wanden). Aangezien de wandlengtes op de onderste 3 bouwlagen te beperkt zijn, is er voor deze bouwlagen toch gekozen voor beton. Hierbij speelt ook de tweede draagweg een rol, waarbij het aantal bouwlagen voor steenconstructies maximaal 8 bouwlagen mag zijn. Dit heeft geen constructieve reden, maar een privaatrechtelijke.

De hybride stabiliteitswanden van beton (onderste 3 bouwlagen) en kalkzandsteen zijn integraal beschouwd. Daarbij is ook rekening gehouden met de fundering en de wapening in de wanden. Hiermee kon een juiste krachtsverdeling in de beton en kalkzandsteenwanden wanden worden bepaald.

Randbalken in vloeren
De speelse gevel met versprongen penanten zorgt voor piekspanningen in de kalkzandsteen. Randbalken in de vloeren compenseren dit deels. Doordat de balken niet overal voldoende excentrische belastingen kunnen wegnemen, moesten er ook een aantal penanten in beton worden uitgevoerd (stramien A en D). In het gevelaanzicht staan de benodigde druksterktes vermeld en zijn deze met een kleur aangegeven. Hierbij is te zien dat de hogere druksterkte van CS44 alleen op de derde en vierde bouwlaag nodig is.

gevel op stramien 1

Dit ontwerp van de hoofddraagconstructie zorgt voor een optimale benutting van de verschillende materialen. Door het ontbreken van wandkisten en de hoge verwerkingssnelheid van kalkzandsteen is het project financieel haalbaar geworden en conform ons advies gerealiseerd.

Door: Edwin van Alstede, constructeur  van de afdeling Techniek & Advies