Waarom niet-dragende gevels tegenwoordig dikker worden uitgevoerd

12-04-2021

Het VNK- staticaprogramma 6.0 (module 2) is een handige tool om de belasting voor gevels van appartementen op een eenvoudige manier te bepalen en te controleren.

De voor- en achtergevels bij appartementen zijn meestal als niet-dragend uitgevoerd. Om deze zijde dicht te zetten werd de gevel in het verleden vaak uitgevoerd als spouwmuur met een 100 mm gemetseld buitenblad en een 100 mm binnenblad van kalkzandsteen.

Sinds de invoering van de Eurocodes in 2012 is de rekenkundige belasting op de wand toegenomen (windbelasting, veiligheidsklasse, modelfactor). Daarnaast is de wandhoogte van een woning verhoogd naar een minimale maat van 2,6 meter (netto) en zijn grote puien en smalle penanten gangbaarder. Dit leidt ertoe dat gevels in appartementengebouwen niet goed meer zijn uit te voeren met een binnenspouwblad van 100 mm of 120 mm.

In de praktijk dient meestal 150 mm toegepast te worden. Voor een juiste keuze van de dikte van het niet- dragende binnenblad moet naast dimensies rekening worden gehouden met een eventueel naastliggende deur en/of raamkozijn waar vanuit het kozijn extra windbelasting op de penant komt. Deze kan in rekening worden gebracht door de vergrotingsfactor uit figuur 17 en 18 van de NPR9096 te gebruiken.

Voor de windbelasting op het binnenblad geldt dan (PwEd= qep x cw x gq x factor x %(bi). Volgens Eurocode 1991-1-4 windbelasting dient naast overwegend winddruk op de gevel ook rekening te worden gehouden met windzuiging in de hoekgebieden. Veelal is dit niet maatgevend als de  hoekpenant driezijdig gesteund is of wanneer de maatgevende penant niet in het hoekgebied staat.

Het VNK statica programma 6.0 (module 2) bepaalt en controleert op een eenvoudige manier de belasting van dergelijke gevels. Voor de verdeling van de windbelasting over het binnen- en buitenblad kan bij een 100 mm baksteen buitenblad voor het 100 mm gelijmd binnenblad 50% worden aangehouden. Bij 120 mm is dit circa 65% en bij 150 mm is dit ca 80%. Dikkere wanden mogen geluidstechnisch dragend worden uitgevoerd en gedragen zich dan ook veel stijver, het niet- dragende buitenblad mag dan in de verdeling niet worden meegenomen. In tegenstelling tot dragende wanden wordt bij de controle van niet- dragende wanden naast de drukcapaciteit ook rekening gehouden met de trekcapaciteit.

Het 150 mm binnenblad van dit type gevel is in verband met flankerend geluid te licht om star te worden gekoppeld aan overige wanden en vloeren van het appartementengebouw. Om deze gevels wel toe te kunnen passen moeten deze wanden akoestisch ontkoppeld worden van de massieve woningscheidende wand en bovenliggende vloer. Deze wanden moeten aan de bovenzijde en zijkant horizontaal gesteund worden door middel van veerankers of het wandvloer koppelanker.

Door: Edwin van Alstede, constructeur  van de afdeling Techniek & Advies